Ağrı’nın Diyadin ilçesinde 85 derece jeotermal su kullanılarak serada domates yetiştiriliyor.
Özel bir şirket tarafından ilk etapta 20 dönüm araziye kurulan ve topraksız tarım uygulaması ve jeotermal enerjiyle ısıtılan serada yılın her ayı salkım domates üretiliyor. Bu üretimle sıfırın altında 35 derece soğuğa rağmen domates üretimi gerçekleştiriliyor.
Konuyla ilgili açıklama yapan firma yetkilisi Erdal Bakır, jeotermal ısıtma yöntemiyle seracılık yaparak hem Diyadin’e, hem ülke ekonomisine hem de istihdama katkı sağlayacaklarını ifade etti. Bakır, “Seracılıkta en önemli faktör sıcaklıktır. Bizim yaptığımız, kış aylarında, sıcaklığın sıfırın altında 35 dereceyi gördüğü şartlarda seracılık yapmanın, domates üretmenin aslında mümkün olduğunun bir kanıtıdır” dedi.
TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK KAPALI SERASI
Yıllardır atıl durumda bekleyen ve boşa akan jeotermal suyu üretimde kullanarak verimliliği artıracaklarını, Türkiye’nin en büyük kapalı serasını Diyadin’e kurarak yılın her ayı domates üreteceklerini belirten Bakır, yakın bir zamanda ise yetiştirilen domatesleri ihraç edeceklerini söyledi. Bakır, “Jeotermal kaynakların kullanımıyla, hem seracılık hem de termal turizm için yapılacak yatırımlar sadece Diyadin ve Ağrı’nın değil bölgenin hayat tarzını, ekonomisini etkileyecektir. Burada üreteceğimiz sebzeleri doğrudan İran’a, Irak’a, Rusya’ya, Azerbaycan’a ihraç etmeyi planlıyoruz” dedi.
Topraksız tarım sayesinde, bitki fizyolojisine bağlı kalarak toprak yerine torf, perlit, ağaç kabuğu, cocopeat diye bilinen Hindistan cevizi kabuğunun preslenmiş halini kullandıklarını ifade eden Bakır, şunları kaydetti:"Burada bitki topraktan alması gereken besin elementini azot, potasyum, fosfor, magnezyum gibi damla sulama yöntemiyle doğrudan bitkinin köküne verilmesi olayıdır. Bitki yetiştirme tamamen sizin kontrolünüzde olduğu için topraklı tarıma göre 4 kat daha verim alınabilmektedir" Her şeyin para olmadığını, ancak insana yapılan yatırımın çok değerli olduğunu dile getiren Bakır, jeotermal kaynak suyunu üretimde kullanmanın sevincini yaşadığını ifade etti. Bakır, “Biz seraya domates fidesi değil, umut ektik. Herkesi, zemheri ayında Diyadin’e taze sebze yemeğe, taze domates yemeğe davet ediyorum” dedi.
AZERBAYCAN TECRÜBESİ
Sera işini Azerbaycan’da yaptıklarını ve bu alanda tecrübeli olduklarını ifade eden Bakır, “Diyadin’de boşa akan jeotermal kaynak suyunu ısıtmada denemek istedik. Denedik ve başarılı sonuç aldık. Sera dışında bir metre kar varken seramızda domateslerimiz kızarıyor. Burada ürettiğimiz domatesler bölgenin ihtiyacını rahatlıkla karşılayabilecek seviyede. Bunun yanında, ilk ihracatımızı Azerbaycan’a, yakında ise Rusya’ya yapacağız. Bu ise Diyadin tarihinde bir ilk” dedi.
Diyadin’de mevcut jeotermal kaynak su ile ilçede Jeotermale dayalı seracılık Tarıma Dayalı İhtisas Organize Bölgesi (TDİOSB) kurulum çalışmaları için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından ön izin süreci tamamlandı. TDİOSB kapsamında bin dönüm sera kurulmasına yönelik planlama ve projelendirme çalışmaları devam etmektedir.