Erzurum liderliği bırakmadı

Erzurum Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde il geliri ve il kamu harcamalarında Van’ın ardından 2’inci, gelirin gideri karşılama oranı bazında ise ilk sırayı aldı.

ERZURUM KİŞİ BAŞI VERİLERİ

Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Eylül 2023 iller denge verilerini paylaştı. Erzurum, gelirin gideri karşılama oranı Bölge illeri sıralamasında ilk sırayı aldı. Erzurum’da kişi başına düşen il geliri 15,4 bin TL olurken, kamu ilde kişi başına 26,9 bin TL tutarında hizmet ve yatırım harcaması yapıldı.

ERZURUM EYLÜL 2023 AYI VERİLERİ

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, Erzurum’da Eylül 2023 döneminde il geliri 11 milyar 581 milyon TL olarak gerçekleşti. İlde tahsil edilen il geliri ise 6 milyar 911 bin TL oldu. İlde 9 ayda 20 milyar 208 milyon tutarında kamu harcaması yapıldı.  İlin gelirin gideri karşılama oranı yüzde 34,20, tahakkuk eden il geliri toplamında tahsil edilen il geliri oranı ise yüzde 59,68 oldu.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN İL GELİRİ

Erzurum’da 2023’ün 9 ayında kişi başına düşen il geliri 15 bin 446 TL olarak bildirildi. İlde kişi başına gerçekleştirilen kamu harcaması tutarı ise 26 bin 952 TL’ye yükseldi. Erzurum Eylül 2023 diliminde kişi başına düşen il geliri bakımından KUDAKA, Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi illeri ve kişi başına kamu hizmet harcamaları bakımından Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi illeri ortalamalarını geçti.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN GELİR BÖLGESEL VERİLER

Eylül 2023 döneminde kişi başına düşen gelir Erzurum’da 15 bin 446, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 13 bin 6, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesin illerinde 10 bin 713, Doğu Anadolu Bölgesi illerinde de 8 bin 954 TL olarak hesaplandı.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN KAMU HARCAMASI BÖLGESEL VERİLER

Eylül 2023 döneminde kişi başına düşen kamu harcaması değeri Erzurum’da 26 bin 952, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 27 bin 270, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesin illerinde 25 bin 70, Doğu Anadolu Bölgesi illerinde de 25 bin 358 TL olarak hesaplandı.

GELİRİN GİDERİ KARŞILAMA ORANLARI BÖLGESEL VERİLER

Veriler üzerinden DOSİAD tarafından kaydedilen hesaplamalara göre gelirin gideri karşılama oranı, Erzurum’da yüzde 34,20, KUDAKA istatistik Bölgesinde yüzde 29.41, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 25,18, Doğu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 20,22 olarak gerçekleşti.

BÖLGESEL GELİR DAĞILIMI

DOSİAD Araştırma Merkezi analizlerine göre, Yılın 9 ayında toplam gelir Erzurum’da 11,5 milyar, KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında 13,9 milyar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinde 23,0 milyar, Doğu Anadolu Bölgesinde ise 58,0 milyar TL oldu.

BÖLGESEL KAMU HARCAMALARI

DOSİAD Araştırma Merkezi analizlerine göre, Yılın 9 ayında toplam kamu harcaması Erzurum’da 20,2 milyar, KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında 29,2 milyar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinde 54,0 milyar, Doğu Anadolu Bölgesinde ise 152,1 milyar TL oldu.

ERZURUM’UN EYLÜL AYI GELİR PAYI

9 aylık düzeyde Erzurum il geliri KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 82,96, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 50,17, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 19.93’lük pay gösterdi.

ERZURUM’UN KAMU HARCAMASI PAYI

Ocak – Eylül 2023 kaydında Erzurum kamu harcaması toplamı KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 69,1, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 37,40, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 13,28’lik pay oluşturdu.

EYLÜL 2023 BÖLGE İLLERİ BÜTÇE DENGE VERİLERİ

DOSİAD analizlerine göre, Eylül 2023 ölçeğinde gelirin gideri karşılama oranı Erzurum’da yüzde 34,20, Ağrı’da yüzde 25,93, Malatya’da yüzde 23,73, Van’da yüzde 21,14, Erzincan’da yüzde 21,16, Elazığ’da yüzde 22,78, Iğdır’da yüzde 18,65, Bingöl’de yüzde 14,80, Kars’ta yüzde 15,19, Ardahan’da yüzde 17,39, Bitlis’te yüzde 11.70, Muş’ta yüzde 13,65, Tunceli’de yüzde 6,27, Hakkari’de yüzde 5,78 olarak gerçekleşti

TÜRKİYE İLLERİ SIRALAMASI

Erzurum gelirin gideri karşılama oranı bazında Türkiye illeri sıralamasında 46’ıncı oldu. Gelirin gideri karşılama oranlarının en yüksek olduğu iller; Kocaeli, İstanbul, İzmir, Tekirdağ, Bursa, Zonguldak, Mersin, Yalova, Antalya, Ankara, Hatay, Muğla, Aksaray, Manisa, Denizli, Adana, Sakarya, Çanakkale, Konya, Düzce, Aydın, Balıkesir, Rize, Samsun, Eskişehir, Kayseri, Edirne, Kütahya, Gaziantep, Kırklareli, Trabzon, Çorum, Kastamonu, Nevşehir, AfyonKarahisar, Uşak, Bilecik, Burdur, Kırşehir, Niğde, Bartın, Bolu, Artvin, Ordu, Sivas, Erzurum, olarak kaydedildi. 

BÜTÇE EYLÜL AYINDA 129,2 MİLYAR LİRA AÇIK VERDİ

Merkezi yönetim bütçesi Eylül ayında 129 milyar 218 milyon TL açık verdi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Eylül ayı merkezi yönetim bütçe gerçekleşmelerine göre merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Eylül ayında 78 milyar 627 milyon TL açık vermiş iken 2023 yılı Eylül ayında 129 milyar 218 milyon TL açık verdi. 2022 yılı Eylül ayında 45 milyar 511 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2023 yılı Eylül ayında 58 milyar 454 milyon TL faiz dışı açık verildi.

Bütçe giderleri

Merkezi yönetim bütçe giderleri Eylül ayı itibarıyla 570 milyar 482 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 70 milyar 764 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 499 milyar 719 milyon TL olarak gerçekleşti.

2023 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 5 trilyon 589 milyar 85 milyon TL ödenekten Eylül ayında 570 milyar 482 milyon TL gider gerçekleştirildi. Geçen yılın aynı ayında ise 285 milyar 567 milyon TL harcama yapılmıştır. Eylül ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 99,8 oranında arttı. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 10,1 iken 2023 yılında yüzde 10,2 oldu. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 97,9 oranında artarak 499 milyar 719 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 10,1 iken 2023 yılında yüzde 10,1 oldu.

Bütçe gelirleri

Merkezi yönetim bütçe gelirleri Eylül ayı itibarıyla 441 milyar 265 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 386 milyar 224 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 46 milyar 608 milyon TL oldu.

2022 yılı Eylül ayında bütçe gelirleri 206 milyar 940 milyon TL iken 2023 yılının aynı ayında yüzde 113,2 oranında artarak 441 milyar 265 milyon TL olarak gerçekleşti. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin Eylül ayı gerçekleşme oranı 2022 yılında yüzde 8,1 iken 2023 yılında yüzde 9 oldu. 2023 yılı Eylül ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 122,6 oranında artarak 386 milyar 224 milyon TL oldu. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 7,9 iken 2023 yılında yüzde 9 oldu.

Ocak-Eylül dönemi merkezi yönetim bütçe gerçekleşmeleri

2023 yılı Ocak-Eylül döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 3 trilyon 952,6 milyar TL, bütçe gelirleri 3 trilyon 440 milyar TL ve bütçe açığı 512,6 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 3 trilyon 481,7 milyar TL ve faiz dışı açık ise 41,7 milyar TL olarak gerçekleşti.

Merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Ocak-Eylül döneminde 45 milyar 500 milyon TL açık vermiş iken 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde 512 milyar 602 milyon TL açık verdi. 2022 yılı Ocak-Eylül döneminde 161 milyar 611 milyon TL faiz dışı fazla verilmiş iken 2023 yılı Ocak-Eylül döneminde 41 milyar 738 milyon TL faiz dışı açık verildi.

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Eylül dönemi itibarıyla 3 trilyon 952 milyar 585 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 470 milyar 864 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 3 trilyon 481 milyar 721 milyon TL olarak gerçekleşti.

2023 yılı Ocak-Eylül döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 95,6 oranında artarak 3 trilyon 952 milyar 585 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 92 oranında artarak 3 trilyon 481 milyar 721 milyon TL olarak gerçekleşti.

Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Eylül dönemi itibarıyla 3 trilyon 439 milyar 983 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 2 trilyon 982 milyar 35 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 383 milyar 116 milyon TL oldu.

2022 yılı Ocak-Eylül döneminde bütçe gelirleri 1 trilyon 975 milyar 260 milyon TL iken 2023 yılının aynı döneminde yüzde 74,2 oranında artarak 3 trilyon 439 milyar 983 milyon TL olarak gerçekleşti. 2023 yılı Ocak-Eylül dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 81 oranında artarak 2 trilyon 982 milyar 35 milyon TL oldu.