İktisadi dengede Erzurum ilk sırada

Erzurum Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde il geliri ve il kamu harcamalarında Van’ın ardından 2’inci, gelirin gideri karşılama oranı bazında ise ilk sırayı aldı.

ERZURUM KİŞİ BAŞI VERİLERİ

Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Ağustos 2023 iller denge verilerini paylaştı. Erzurum, gelirin gideri karşılama oranı Bölge illeri sıralamasında ilk sırayı aldı. Erzurum’da kişi başına düşen il geliri 14.1 bin TL olurken, kamu ilde kişi başına 23,1 bin TL tutarında hizmet ve yatırım harcaması yapıldı.

ERZURUM AĞUSTOS 2023 AYI VERİLERİ

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, Erzurum’da Ağustos 2023 döneminde il geliri 10 milyar 555 milyon TL olarak gerçekleşti. İlde tahsil edilen il geliri ise 5 milyar 948 bin TL oldu. İlde 8 ayda 17 milyar 337 milyon tutarında kamu harcaması yapıldı.  İlin gelirin gideri karşılama oranı yüzde 34,31, tahakkuk eden il geliri toplamında tahsil edilen il geliri oranı ise yüzde 56,35 oldu.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN İL GELİRİ

Erzurum’da 2023’ün ilk 5 ayında kişi başına düşen il geliri 14 bin 78 TL olarak bildirildi. İlde kişi başına gerçekleştirilen kamu harcaması tutarı ise 23 bin 124 TL’ye yükseldi. Erzurum Ağustos 2023 diliminde kişi başına düşen il geliri bakımından KUDAKA, Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi illeri ve kişi başına kamu hizmet harcamaları bakımından Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi illeri ortalamalarını geçti.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN GELİR BÖLGESEL VERİLER

Ağustos 2023 döneminde kişi başına düşen gelir Erzurum’da 14 bin 78, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 11 bin 851, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesin illerinde 9 bin 766, Doğu Anadolu Bölgesi illerinde de 8 bin 954 TL olarak hesaplandı.

KİŞİ BAŞINA DÜŞEN KAMU HARCAMASI BÖLGESEL VERİLER

Ağustos 2023 döneminde kişi başına düşen kamu harcaması değeri Erzurum’da 23 bin 124, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinde 23 bin 441, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesin illerinde 21 bin 511, Doğu Anadolu Bölgesi illerinde de 21 bin 805 TL olarak hesaplandı.

GELİRİN GİDERİ KARŞILAMA ORANLARI BÖLGESEL VERİLER

Veriler üzerinden DOSİAD tarafından kaydedilen hesaplamalara göre gelirin gideri karşılama oranı, Erzurum’da yüzde 31.1, KUDAKA istatistik Bölgesinde yüzde 29.46, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 25,15, Doğu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 20,36 olarak gerçekleşti.

BÖLGESEL GELİR DAĞILIMI

DOSİAD Araştırma Merkezi analizlerine göre, Yılın 8 ayında toplam gelir Erzurum’da 10,5 milyar, KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında 12,7 milyar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinde 21,0 milyar, Doğu Anadolu Bölgesinde ise 53,7 milyar TL oldu.

BÖLGESEL KAMU HARCAMALARI

DOSİAD Araştırma Merkezi analizlerine göre, Yılın 8 ayında toplam kamu harcaması Erzurum’da 17,3 milyar, KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında 25,1 milyar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinde 46,3 milyar, Doğu Anadolu Bölgesinde ise 130,8 milyar TL oldu.

ERZURUM’UN GELİR PAYI

5 aylık düzeyde Erzurum il geliri KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 82,99, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 50,15, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 19.64’lük pay gösterdi.

ERZURUM’UN KAMU HARCAMASI PAYI

Ocak – Ağustos 2023 kaydında Erzurum kamu harcaması toplamı KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 68,91, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 37,40, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 13,25’lik pay oluşturdu.

AĞUSTOS 2023 BÖLGE İLLERİ BÜTÇE DENGE VERİLERİ

DOSİAD analizlerine göre, Ağustos 2022 ölçeğinde gelirin gideri karşılama oranı Erzurum’da yüzde 34,31, Ağrı’da yüzde 26.03, Malatya’da yüzde 24,24, Van’da yüzde 21,51, Erzincan’da yüzde 21,27, Elazığ’da yüzde 23,09, Iğdır’da yüzde 18,36, Bingöl’de yüzde 15,43, Kars’ta yüzde 15,01, Ardahan’da yüzde 16,70, Bitlis’te yüzde 11.70, Muş’ta yüzde 13,23, Tunceli’de yüzde 6,19, Hakkari’de yüzde 5,67 olarak gerçekleşti

TÜRKİYE İLLERİ SIRALAMASI

Erzurum gelirin gideri karşılama oranı bazında Türkiye illeri sıralamasında 46’ıncı oldu. Gelirin gideri karşılama oranlarının en yüksek olduğu iller; Kocaeli, İstanbul, İzmir, Tekirdağ, Bursa, Zonguldak, Mersin, Yalova, Antalya, Ankara, Hatay, Muğla, Aksaray, Manisa, Denizli, Sakarya, Çanakkale, Adana, Konya, Düzce, Aydın, Balıkesir, Rize, Samsun, Eskişehir, Kayseri, Edirne, Kütahya, Trabzon, Kırklareli, Gaziantep, Çorum, Kastamonu, Nevşehir, AfyonKarahisar, Bilecik, Uşak, Burdur, Kırşehir, Bartın, Niğde, Bolu, Artvin, Ordu, Sivas, Erzurum, Isparta, Sinop, Giresun olarak kaydedildi. 

BÜTÇE, AĞUSTOS AYINDA 51,3 MİLYAR LİRA FAZLA VERDİ

Merkezi yönetim bütçesi Ağustos ayında 51 milyar 270 milyon TL fazla verdi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Ağustos ayı merkezi yönetim bütçe gelişmelerine göre, 2023 yılı Ağustos ayında merkezi yönetim bütçe giderleri 562,7 milyar TL, bütçe gelirleri 614 milyar TL ve bütçe fazlası 51,3 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 475,5 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 138,4 milyar TL olarak gerçekleşti.

Merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Ağustos ayında 3 milyar 586 milyon TL fazla vermiş iken 2023 yılı Ağustos ayında 51 milyar 270 milyon TL fazla verdi. 2022 yılı Ağustos ayında 26 milyar 233 milyon TL faiz dışı fazla verilmiş iken 2023 yılı Ağustos ayında 138 milyar 419 milyon TL faiz dışı fazla verildi.

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ağustos ayı itibarıyla 562 milyar 686 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 87 milyar 149 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 475 milyar 537 milyon TL olarak gerçekleşti. 2023 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 5 trilyon 589 milyar 85 milyon TL ödenekten Ağustos ayında 562 milyar 686 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı ayında ise 302 milyar 343 milyon TL harcama yapıldı.

YILLIK DEĞİŞİM

Ağustos ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 86,1 oranında artmıştır. Giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 10,7 iken 2023 yılında yüzde 10,1 oldu. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 70 oranında artarak 475 milyar 537 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 11,2 iken 2023 yılında yüzde 9,6 oldu.

VERGİ GELİRLERİ

Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ağustos ayı itibarıyla 613 milyar 956 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 543 milyar 183 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 63 milyar 461 milyon TL oldu.

BÜTÇE GELİRLERİ

2022 yılı Ağustos ayında bütçe gelirleri 305 milyar 930 milyon TL iken 2023 yılının aynı ayında yüzde 100,7 oranında artarak 613 milyar 956 milyon TL olarak gerçekleşti. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin Ağustos ayı gerçekleşme oranı 2022 yılında yüzde 12 iken 2023 yılında yüzde 12,5 oldu.

2023 yılı Ağustos ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 99,8 oranında artarak 543 milyar 183 milyon TL oldu. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 12,4 iken 2023 yılında yüzde 12,7 oldu.

OCAK-AĞUSTOS DÖNEMİNDE BÜTÇE 383,4 MİLYAR TL AÇIK VERDİ

2023 yılı Ocak-Ağustos döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 3 trilyon 382,1 milyar TL, bütçe gelirleri 2 trilyon 998,7 milyar TL ve bütçe açığı 383,4 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 2 trilyon 982 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 16,7 milyar TL olarak gerçekleşti.

Merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde 33 milyar 127 milyon TL fazla vermiş iken 2023 yılı Ocak-Ağustos döneminde 383 milyar 384 milyon TL açık verdi. 2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde 207 milyar 121 milyon TL faiz dışı fazla verilmiş iken 2023 yılı Ocak-Ağustos döneminde 16 milyar 716 milyon TL faiz dışı fazla verildi.

BÜTÇE GİDERLERİ

Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Ağustos dönemi itibarıyla 3 trilyon 382 milyar 103 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 400 milyar 100 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 2 trilyon 982 milyar 2 milyon TL olarak gerçekleşti.

2023 yılı Ocak-Ağustos döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 94,9 oranında artarak 3 trilyon 382 milyar 103 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 91 oranında artarak 2 trilyon 982 milyar 2 milyon TL olarak gerçekleşti.

BÜTÇE GELİRLERİ

Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Ağustos dönemi itibarıyla 2 trilyon 998 milyar 719 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 2 trilyon 595 milyar 811 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 336 milyar 509 milyon TL oldu.

2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde bütçe gelirleri 1 trilyon 768 milyar 320 milyon TL iken 2023 yılının aynı döneminde yüzde 69,6 oranında artarak 2 trilyon 998 milyar 719 milyon TL olarak gerçekleşti. 2023 yılı Ocak-Ağustos dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 76 oranında artarak 2 trilyon 595 milyar 811 milyon TL oldu.