Yılmaz'dan DOKAB Değerlendirmesi

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı (DOKAP) İl Değerlendirme toplantısı için Bayburt’a geldi. Bakan Yılmaz, "Bölgelerimizin sosyal boyutunu çok önemsiyoruz. Bir çok ilde olmayan bir programı burada uyguluyoruz. SODES desteği. Bu Kalkınma Bakanlığı olarak doğrudan uyguladığımız bir program. Çünkü biz kalkınmayı sadece ekonomiden ibaret görmüyoruz. Sosyal, kültürel boyutlarıyla birlikte topyekün bir kalkınma kavramı ile hareket ediyoruz. Sosyal hayatı zenginleştirmemiz gerektiğine inanıyoruz. Herkesi kucaklaşan bir kalkınma anlayışından yanayız. Kadınlarımızın, gençlerimizin, engellilerimizin, imkanları kısıtlı insanlarımızın, yoksul insanlarımızın, ücra bölgelerde yaşayan insanlarımızın bütün bunları kucaklayan bir kalkınma anlayışından yanayız."dedi.
Beyzade Düğün Salonunda gerçekleşen toplantıya Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz yanı sıra Bakan yardımcısı Mehmet Ceylan, Bayburt Valisi Hasan İpek, Bayburt Milletvekili Bünyamin Özbek, Rize Milletvekili Nusret Bayraktar, DOKAP İdaresi Başkanı Ekrem Yüce, DOKAP İdaresi Başkan Yrd. Yusuf Mengi, Kudaka Genel Sekreteri Talha Bekir Özmen, Bayburt Belediye Başkanı Hacı Ali Polat, Bayburt Garnizon Komutanı Jandarma Albay Hacı Demirezen, Bayburt Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Selçuk Coşkun, Vali yardımcıları Hakan Hakyemez ve Ali Gökay, Aydıntepe Kaymakamı Ahmet İhsan Çiğil, Demirözü Kaymakamı Haktan Gökçekuyu, DOKAP daire başkanları katıldı.
Bakan Yılmaz, toplantıda yaptığı konuşmada, Bayburt’un her geçen gün şehir görüntüsünü artıran bir il olduğunu belirterek" Bayburt Çoruh havasında, Çoruh nehri üzerinde son derece önemli bir ilimiz. Bu ilimizin kalkınma meselelerini görüşmek üzere buradayız. Daha geniş bölgesel bir eylem planı içerisinde bunu yapacağız. Bayburt ilimiz bir geçiş bölgesi. Bir tarafından Doğu Karadeniz’e bakan bir ilimiz. Diğer taraftan da Doğu Anadolu’nun özelliklerine sahip bir ilimiz. Dolayısıyla hem DOKAP ili hem de kısmen DAP ili olan bir ilden bahsediyoruz. Hem DAP’tan sağladığımız kaynaklardan istifade ettiriyoruz. DAP bölgesi için hayvancılık bölgesi olduğu için bu kapsamda yaptığımız desteklerden istifade ediyor. Bunun için de Bayburt Milletvekillerimiz Bünyamin Özbek ve Gümüşhane milletvekillerimize teşekkür etmek istiyorum. Bize gelip bu konunun ne kadar önemli olduğunu anlattılar. Kararnamelerde değişiklik yaparak bu iki ilimizi de DAP’tan faydalandırdık. Diğer taraftan aynı zamanda DOKAP’ta bu ilimiz. " dedi.
DOKAP bölgesinde ‘Yeşil Yol’ adlı bir güzergah belirlediklerini hatırlatan Bakan Yılmaz, " Bu konuda Rize Milletvekilimiz Nusret Bey’in büyük bir emeği var. Yeşil Yol projesi şimdi daha netleşmiş durumda. Bin 500 km olan bu güzergah içerisinde tabii yapıyı bozmadan yerel manzara, estetik ve mimariyi bozmadan ve en üst düzeyde kullanarak - ki Bayburt’un da taşının ne kadar değerli olduğunu biliyoruz-bu güzergaha önemli yatırımlar gerçekleştireceğiz. Bu yıl bu 8 ilimizin her birin 5 milyon olmak üzere 40 milyonluk bir yatırım oluşturduk. Verdiğimiz kaynakla Bayburt ilimizin Gümüşhane il sınırı Güngören köyü, Trabzon il sınırı Çekersu yaylası arasındaki güzergahın 28,6 km yol yapımı bu kaynakla inşallah gerçekleştirilmiş olacak. Böylece yaylarımızın hem Gümüşhane hem Trabzon bağlantısını iyileştiren Bayburt merkezli ilk çalışmalarımızı da başlatmış olacağız. Bunu geniş kapsamlı bir DOKAP eylem planında bütünleştireceğiz. "diye konuştu.
Önümüzdeki 5 yıla ilişkin yeni bir eylem planı hazırladıklarını dile getiren Bakan Yılmaz, şöyle devam etti:
"Bu eylem planımızla da bu bölgelerimizi çok daha iyi bir noktaya taşımayı hedefliyoruz. Öncelikle bu eylem planlarımızı yaparken ülkemizin genel 2023 vizyonu ve hedefleriyle bağlantılı bir şekilde bu bölgelerimizdeki kalkınmayı gelişmeyi hızlandırmayı hedefliyoruz. Burada şehirleşme bizim için önemli. Şehirleşme konusunda bu bölgelerimizi geliştirmeyi hedefliyoruz. Kentlerimizi dönüştürmek istiyoruz. Yerel mimari ve dokuyu kullanarak daha sağlıklı bir şehirleşmeyi gerçekleştirmek istiyoruz. Bir dönüşüm sürecine girmiş bulunuyoruz. Yapılan konutlarla yeni bir Bayburt burada oluşuyor. Fakat eski bir Bayburt’u da tabi afet riskine karşı korumak anlamında hem de kentsel dokuyu geliştirmek anlamında mutlaka dönüştürmemiz lazım.
Bayburt’a hastaneler inşa ettik. Şimdi de 50 yataklı kadın doğum çocuk hastanesi söz konusu. Bütün bunlarla kamusal binalarla Bayburt’u kentsel anlamda dönüştürmek istiyoruz. Bu çerçevede yeni bir program yaptık. SUKAP dediğimiz su kanalizasyon altyapı programı. KÖYDES’in belediye versiyonu bir anlamda. Çok daha geniş bir nüfusa hitap ediyor. Özellikle mali imkanları yetersiz belediyelere merkezi hükümet olarak destek sağlıyoruz İller Bankası kanalıyla. Bu kapsamda Bayburt’un Akşar, Arpalı, Aydıntepe, Bayburt Merkez, Beşpınar, Demirözü, Gökçedere, Konursu olmak üzere 8 belediyemizin 13 projesi program kapsamında yer alıyor. Çok çok önemli bir program. Yüzde 50 hibe sağlıyoruz. Geriye kalan yüzde 50’yi ise uzun vadeli kredi şeklinde temin ediyoruz. Bunlardan Akşar, Arpalı ve Beşpınar’ın projeleri bitmiş ihale aşamasına gelmiş durumda. Sadece 3 proje için 5 milyon liralık bir proje tutarı söz konusu. Bunlar bittiğinde Bayburt için temel kentsel altyapıları tamamlamış olacağız. SUKAP’ı Bayburt’un dört bir yanında hayata geçireceğiz.
Tarım ve hayvancılık gerçekten önemli. Bir taraftan tarım reformu kanalıyla toplulaştırma çalışmaları var. DSİ’nin çalışmaları var. Çoruh Nehri Rehabiltasyon Projesi dediğimiz bir projemiz var. 127 milyon TL’lik. Artvin, Erzurum ve Bayburt illerinde uygulanan 2011-2019 dönemini kapsıyor. Bu projede bu bölge için son derece önemli. Bunu hazırlayacağımız projelerle hayata geçirmemiz gerekiyor. DAP kapsamında da bu bölgede tarım ve hayvancılığı canlandırmak istiyoruz.
Orman ve doğal kaynaklar bu bölge için çok önemli. Sürdürülebilirlik anlayışı içerisinde ormanlarımızı da daha fazla bu bölgede değerlendirmek niyetindeyiz. Bunları kalkınma perspektifi ile ele almak durumundayız. Valimizin dediği gibi Türkiye’nin en büyük ağaçlandırma projesi de Bayburt’ta gerçekleştiriliyor. Bu hem doğal güzellik hem de ekonomik bir değer katıyor.
Özellikle Bayburt taşını, taş ustalığını kentsel dokuda da yayla yollarında da değerlendirmek durumundayız.
Enerji alanında bu bölgemiz önemli. Bölgenin yenilenebilir enerji potansiyelini hareket geçirmemiz önemli.
Ulaştırma olmazsa olmaz bir unsur. Erişemediğiniz yer sizin değildir. Biz de bu bölgelerimizi ziyaret ederken buraları görmek için geliyoruz. Ankara’da oturup bu bölgeleri planlamıyoruz. Yerel dinamiklerle birlikte bunu yapıyoruz. Erişilebilirlik olmadan bir çok şey yapılamıyor. Turizmde de diğer alanlarda da erişilebilirlik önemli. Trabzon’dan buraya gelirken gerçekten iftihar ettik. Bu kadar tünel, bu kadar çalışma, geçmişte hayal dahi edilemeyecek işler bir bir gerçekleştiriliyor. Bin 700 metrelik Zigana Geçişi geçmişte 17 yılda yapılmış. Şimdi çok kısa sürede çok daha nitelikli tüneller bir yılda iki yılda tamamlanıyor. Bunlar bu bölgeye ayrı bir güç katacak projeler. Bu bölgedeki şantiyeler tamamlandığında çok farklı bir şekilde kalkınmamın önünü açmış olacağız. Demiryolu ile buranın entegrasyonu önemli. Bayburt Köse yolu, Siptoros köprüler yine yapım ihalesi planlanan projelerimiz. Köse yolunun 17 km’sinin tamamlanması öngörülüyor.
Sanayi anlamında turizm ve tarımın buradaki dokuyla birleşecek şekilde gıda sektörü önemli. Geleneksel ehram gibi ürünlerin modernize edilmesi önemli. Taş işçiliği ve Kop’taki tesisler önemli.
Doğu Karadeniz’de ulaşım sorunu çok fazla. Zamanla Trabzon’dan belli tesisler bu bölgelere gelebilir. Organize Sanayi de burası için önemli bir potansiyel. Çünkü yatırımda arsa, arazi meselesi kritik bir meseledir. Karadeniz’deki bu durumu Bayburt avantaja dönüştürebilir.
Üniversite bu bölgemizin olmazsa olmaz yatırımı. 2008 yılında kurulan Bayburt Üniversitesi’nin önemli yatırımları devam ediyor. 750 kişilik öğrenci yurdumuz başladı. Soysal tesislerimiz, lojmanlarımız, araştırma laboratuarlarımız, çok sayıda projemiz yürütülüyor. Bayburt Üniversitemize kuruluşundan bu güne 58 milyon TL yatırım ödeneği vermişiz. 2013’te 14 milyon TL yatırım ödeneği verdik. Araştırma laboratuarı için de 650 TL bir yatırım ödeneği verdik. Bu şehir gerçekten çok güzel bir üniversite şehri olabilecek bir şehir. Fakat keşke Bayburt’ta geleneksel doku korunabilseymiş. Bayburt’un eski evlerinin dokusu korunabilseymiş. Bununla birlikte çok güzel bir üniversite şehri olurdu burası. Son 10 yılda bu konuya ne kadar önem verdiğimizi biliyorsunuz. Burası çok güzel bir şekilde bir üniversite şehri olabilir. 5 bini üzerinde sanırım öğrenci sayısı. Zaman içerisinde Bayburt huzurlu ortamıyla, tabi güzellikleriyle, rahat kent yaşam koşullarıyla çok güzel bir üniversite şehri olabilir. Biz de elimizden gelen tüm desteği vereceğiz. Özel yurtlara da teşvikler veriyoruz biliyorsunuz. İnşallah çok daha iyi bir yere Bayburt üniversitemiz gelecek.
Ayrıca bölgelerimizin sosyal boyutunu çok önemsiyoruz. Bir çok ilde olmayan bir programı burada uyguluyoruz. SODES desteği. Bu Kalkınma Bakanlığı olarak doğrudan uyguladığımız bir program. Çünkü biz kalkınmayı sadece ekonomiden ibaret görmüyoruz. Sosyal, kültürel boyutlarıyla birlikte topyekün bir kalkınma kavramı ile hareket ediyoruz. Sosyal hayatı zenginleştirmemiz gerektiğine inanıyoruz. Herkesi kucaklaşan bir kalkınma anlayışından yanayız. Kadınlarımızın, gençlerimizin, engellilerimizin, imkanları kısıtlı insanlarımızın, yoksul insanlarımızın, ücra bölgelerde yaşayan insanlarımızın bütün bunları kucaklayan bir kalkınma anlayışından yanayız. Bu çerçevede oluşturduğumuz ve fırsat eşitliği kavramı ile oluşturduğumuz SODES programımıza son üç yılda 11 milyon lira eski parayla 11 trilyona yakın bir kaynak aktardık. Bayburt’ta 165 projeye destek verdik. Üniversitemizin, sivil toplumun, çok sayıda kesimin projesine SODES kapsamında destek verdik.
Bu projeler çok önemli. İnsan yoksa hiçbir şeyin değeri yok. Bütün bu kalkınma dediğimiz hadise insan için. İnsana doğrudan yatırımı hedefleyen SODES programımızla bir sonraki süreçte de Bayburt’u SODES’ten faydalandırmaya devam edeceğiz.
26 Kalkınma ajansı kurduk. Bu yolla da çalışmalar yürütüyoruz. Sırf Bayburt’a özel 2 milyon liralık bir teklif çağrısı gerçekleştirdik. Bunun sonuçlarını da önümüzdeki dönemde çok daha iyi göreceğiz. Kalkınma ajanslarının iki amacı var. Birincisi kendi bölgelerini kalkındırmak, geliştirmek. İkincisi bölge için dengesizlikleri azaltmak.
KÖYDES’te yine bu bölgemize önemli yatırımlar yapıyoruz. Son 8 yıl içinde Bayburt’a 57 milyon TL bir kaynak aktarmışız. KÖYDES ödeneğimizin yüzde 0,7’si. Yaklaşık yüzde biri bu bölgeye aktarılmış. Bu bölgenin nüfusu Türkiye nüfusunun binde biri olduğu halde. Nüfusa göre yaklaşık 7-8 kat daha fazla KÖYDES’ten ödenek sağlamışız.
Amacımız nüfusu azaltarak bu bölgeye daha fazla nüfus çekmek. 2008’de net göç 1921 imiş. 2012’de 421’e kadar gerilemiş. Ciddi bir şekilde azalış söz konusu. İyiye doğru gidiyoruz. Önümüzdeki yıllarda da artı rakamlarda görmeye başlayacağız. Özellikle üniversitemizin önemli bir katkıda bulunacağını inanıyoruz.
Doğu Karadeniz Master Planı çerçevesinde il özel idaresine aktarılan 5 milyon liranın protokolünün imzalanmasından sonra DOKAP İdaresi Başkanı Ekrem Yüce, DOKAP hakkında bir sunum yaptı.
Toplantı daha sonra toplantı basına kapalı bir şekilde devam etti.