Zenginliğimizin farkında mıyız?...

İhsan KUMRU-

Tarihi, Beşeri sermayesiyle Önasya’da medeniyetlerin beşiği olan Erzurum, doğasıyla da özellikli illerin başında geliyor. Atatürk üniversitesi Coğrafya Bölümü öğretim Üyesi Yrd.Dç.Dr. Cemal Sevindi, Erzurum’un kuş ve kelebek çeşitliliği bakımından önemli bir zenginliği barındırdığını açıkladı.

SEVİNDİ BİLGİ VERDİ

Sevindi, Türkiye’deki kuş türlerinin yüzde 75’ini, kelebek türlerinin de yüzde 53’ünü Erzurum’un barındırdığı vurguladı. Sevindi, “Erzurum bu özelliğiyle tek başına İngiltere, Portekiz, Norveç, Romanya, İsviçre, Polonya, İrlanda, Belarus, Slovenya, İsveç, Finlandiya gibi Avrupa ülkelerinde daha fazla türe sahip.” dedi

ERZURUM ÖNE ÇIKAN İL

Sevindi, “Doğu Anadolu Bölgesi’nin Erzurum-Kars Bölümü ile Karadeniz Bölgesi’nin Doğu Karadeniz Bölümü,Türkiye’nin olduğu kadar, Avrupa’nın da en önemli kelebek yaşam alanları durumunda. Erzurum-Kars Bölümü’nde Erzurum, Doğu Karadeniz Bölümü’nde ise Artvin, ülkemizdeki kelebek türlerinin yaklaşık yüzde 60-70’ini barındırmaları nedeniyle öne çıkan iller.” diye konuştu.

LİSTELEME ÇALIŞMASI

Kelebeklerle alakalı biyo-coğrafya çalışmasında, Erzurum bölgesindeki 18 ilçenin kelebek türleri, endemik türleri ve endemiğe yakın türlerinin listelendiğini belirten Sevindi, “İlimizdeki kelebekler ayrıca küresel kırmızı liste statüsüne, bölgesel kırmızı liste statüsüne ve nadir bulunma durumuna göre de üç gruba ayrılarak değerlendirilmektedir. “kaydını düştü.

ERZURUM KELEBEK ÇEŞİTLİLİĞİ AÇISINDAN ÖNEMLİ BİR AVANTAJA SAHİP

Erzurum’un 25 bin 66 km²’lik geniş bir yüzölçümüne sahip olması, Erzurum-Kars Bölümü, Yukarı Murat-Van Bölümü ve Doğu Karadeniz Bölümü’nde toprakları bulunması nedeniyle kelebek çeşitliliği açısından önemli bir avantaja sahip olduğunu belirten Sevindi, bu avantajın mevcut potansiyelin belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılmasını, korumaya yönelik tedbirlerin belirlenmesini ve yörenin tanıtımının yapılmasını zorunlu hale getirdiğini söyledi.

ERZURUM’DA ÖNCELİKLİ KELEBEK ALANLARI

Sevindi, Saha çalışmalarında kelebek türleri ve yaşam alanları; konum bilgileriyle kaydedildiğini, bilgilerin coğrafi bilgi sistemleri laboratuvarlarında sayısal haritalar üzerinde aktarıldığını belirterek, Kelebek zenginliğiyle tanınan Palandöken Dağları, İspir ve Uzundere dışında; Şenkaya, Oltu, Aşkale, Horasan ve Hınıs ilçelerinde henüz tanınmayan ve Öncelikli Kelebek Alanları (ÖKEA)özellikleri taşıyan 12 adet alan belirlendiğini bildirdi.

ERZURUM, AVRUPA ÜLKELERİNDE DAHA FAZLA TÜRE SAHİP

Erzurum ovasında 230, il genelinde ise 358 kuş türü tespit edildiğini belirten Sevindi, 2012’de de 207 kelebek türünün listelenerek fotoğraflandığını söyledi. Bu anlamda yaptıkları araştırmayla ilgili bilgi veren Sevindi, Türkiye’deki kuş türlerinin yüzde 75’inin ve kelebek türlerinin yüzde 58’inin Erzurum’un barındırdığını dile getirdi.

ERZURUM OVASI’NIN ZENGİNLİKLERİ

Sevindi, “Erzurum Ovası sulak alanlarında barınan kuşların izlenmesine yönelik olarak 2005 yılında başlayan ve Naci Eyyüpoğlu, Emre Bayraktar, Alper Aykaç, Murat Özer’le beraber yürüttüğümüz çalışmalarda, sahanın zengin biyo çeşitliliği nedeniyle 2006 yılında Erzurum İli’nin tamamına yayılmıştır. 2009 yılında ilimizdeki kelebek türlerinin, 2012 yılında ise bitki türlerinin tespiti ve haritalanmasına başlanmıştır. Bu çalışmalar kapsamında 21 nisan 2013 tarihi itibarıyla Erzurum Ovası’nda 230, Erzurum İli genelinde ise 358 kuş türü tespit edilerek fotoğraflanmıştır. İlimizde ayrıca 28.08.2012 tarihi itibarıyla 207 kelebek türü listelenerek fotoğraflanmıştır. Düzenli olarak yürütülen ve il geneline yayılan bu saha çalışmaları ile Türkiye’deki kuş türlerinin yüzde 75’inin ve kelebek türlerinin ise yüzde 53’ünü Erzurum’da barındırdığı belirlenmiştir. Erzurum bu özelliğiyle tek başına İngiltere, Portekiz, Norveç, Romanya, İsviçre, Polonya, İrlanda, Belarus, Slovenya, İsveç, Finlandiya gibi Avrupa ülkelerinde daha fazla türe sahiptir. Özellikle güney ilçelerimizdeki çalışmaların tamamlanması durumunda tür sayısının 250’yi aşması beklenmektedir.” dedi.